Máy bay Boeing 737-800 của Ukraine bị bắn bởi tên lửa hành trình Tor-M1 năm 2020

Quân đội Iran thừa nhận trên truyền hình hôm nay rằng đã "vô tình" bắn hạ chiếc Boeing 737-800 khiến 176 người chết hôm 8.1.2020

"Máy bay Ukraine rơi hồi đầu tuần ở Iran đã bay tới gần địa điểm quân sự nhạy cảm thuộc về Vệ binh Cách mạng và bị vô tình bắn rơi do lỗi con người", quân đội Iran cho biết trong tuyên bố được đọc trên truyền hình nhà nước hôm nay.

Quân đội Iran cho hay các binh sĩ đã nhầm chiếc máy bay chở khách là một "mục tiêu thù địch" do hình dạng, độ cao của nó cũng như việc phi cơ đột ngột chuyển hướng về phía một căn cứ quân sự. "Trong hoàn cảnh đó, chiếc máy bay bị bắn", tuyên bố có đoạn.

Tuyên bố khẳng định tất cả các bên có liên quan gây ra thảm kịch đều sẽ được đưa ra xem xét tại một cơ quan tư pháp quân sự và sẽ phải chịu trách nhiệm. Quân đội Iran cũng gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân thiệt mạng trên chuyến bay.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gọi đây là "đại thảm kịch". "Cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang kết luận các tên lửa đáng tiếc được bắn do lỗi con người đã gây ra tai nạn thảm khốc của máy bay Ukraine và khiến 176 người vô tội chết", ông Rouhani đăng Twitter. "Các cuộc điều tra đang tiếp tục để xác định và truy tố đại thảm kịch không thể tha thứ này".

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng thừa nhận máy bay Ukraine rơi "do lỗi của con người". "Một ngày buồn. Kết luận sơ bộ về cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang: Lỗi con người tại thời điểm khủng hoảng do chủ nghĩa phiêu lưu Mỹ đã dẫn đến thảm họa ", Zarif đăng Twitter. "Chúng tôi vô cùng hối tiếc, xin lỗi và chia buồn cùng người dân Iran, gia đình tất cả nạn nhân và những quốc gia khác chịu ảnh hưởng".

Máy bay Boeing 737-800

Máy bay Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine (UIA) gặp nạn sáng 8/1 sau khi cất cánh từ sân bay tại Tehran, Iran. Toàn bộ người trên máy bay thiệt mạng.

Tuyên bố thừa nhận bắn nhầm máy bay được Iran đưa ra sau nhiều lần phủ nhận cáo buộc, dù Mỹ, Canada và tình báo phương Tây nói rằng họ có bằng chứng tên lửa Iran hạ chiếc Boeing. Trước đó, nhà chức trách Iran cho rằng máy bay đã gặp sự cố động cơ và chuyển hướng sang phải trước khi rơi.

Vụ bắn hạ máy bay diễn ra vài giờ sau khi Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) phóng tên lửa vào hai căn cứ tại Iraq, nơi có lực lượng Mỹ đồn trú, để đáp trả Mỹ đã không kích hạ sát tướng Soleimani, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran, ở Baghdad. Giới chuyên gia cho rằng phòng không Iran bắn nhầm máy bay do áp lực thời gian và trạng thái báo động cao sau khi tấn công căn cứ Mỹ.

Quan chức tình báo Mỹ nhận định vũ khí được dùng để bắn máy bay Ukraine là tên lửa phòng không Tor-M1 do Nga sản xuất. Tên lửa Tor mang theo đầu đạn nổ mảnh, có thể tạo ra hàng nghìn mảnh kim loại văng về mọi phía và phá hủy các hệ thống điều khiển quan trọng trên máy bay mục tiêu. Tùy vào vị trí tên lửa phát nổ gần máy bay, phi công có thể mất kiểm soát phi cơ ngay lập tức, hoặc vẫn cố lết thêm được vài phút trước khi máy bay bốc cháy.

Vệ binh Iran nhầm máy bay với tên lửa hành trình

Phòng không Iran nhận diện nhầm mục tiêu và bắn hạ máy bay Ukraine do căng thẳng với Mỹ leo thang, theo tướng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.

"Chúng tôi đang trong trạng thái sẵn sàng nổ ra chiến tranh toàn diện với Mỹ. Hệ thống phòng không tưởng nhầm chiếc máy bay dân dụng là một tên lửa hành trình", tướng Amirali Hajizadeh, tư lệnh lực lượng không gian vũ trụ thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), nói trên truyền hình hôm nay.

Tướng Hajizadeh xác nhận máy bay chở khách Ukraine bị bắn hạ bởi một tổ hợp phòng không tầm ngắn, cho biết sự việc xảy ra khi lực lượng vũ trang Iran đang chuẩn bị đối đầu một cuộc tấn công tiềm tàng từ Mỹ và "nguy cơ nổ ra chiến tranh cao chưa từng có" kể từ sau Cách mạng Hồi giáo năm 1979.

"Kíp tên lửa phải hành động độc lập vì liên lạc bị gián đoạn. Họ chỉ có 10 giây để quyết định phóng đạn hay không", tướng Hajizadeh cho hay. "Tôi xin nhận toàn bộ trách nhiệm và sẽ chấp hành mọi quyết định. Tôi ước mình có thể chết đi và không phải chứng kiến tai nạn như vậy".

Iran trước đó thừa nhận đã vô tình bắn hạ chuyến bay mang số hiệu PS752 của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine (UIA) hôm 8/1, khiến toàn bộ 176 người trên phi cơ thiệt mạng. Quân đội Iran cho hay các binh sĩ đã nhầm máy bay là một "mục tiêu thù địch" do hình dạng, độ cao cũng như phi cơ đột ngột chuyển hướng về phía một căn cứ quân sự.

Sự việc diễn ra vài giờ sau khi IRGC phóng tên lửa vào hai căn cứ tại Iraq, nơi có lực lượng Mỹ đồn trú, để đáp trả vụ không kích hạ sát tướng Qassem Soleimani, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds. Giới chuyên gia cho rằng tổ hợp phòng không Iran đã khai hỏa do căng thẳng, áp lực thời gian và trạng thái báo động cao sau khi vụ không kích căn cứ Mỹ.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gọi đây là "đại thảm kịch", hứa sẽ truy tố những người phải chịu trách nhiệm. Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng bày tỏ "vô cùng hối tiếc" và gửi lời xin lỗi tới người dân Iran, gia đình các nạn nhân và những quốc gia chịu ảnh hưởng.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi tiến hành cuộc điều tra toàn diện nhằm đem lại công lý cho các nạn nhân. Mỹ chưa lên tiếng bình luận, trong khi Nga gọi đó là bài học cho Iran.

Các nước lên tiếng sau khi Iran nhận bắn nhầm máy bay

Canada mong Iran hợp tác đầy đủ, Kiev yêu cầu bồi thường còn Moskva hy vọng vụ bắn nhầm máy bay Ukraine sẽ là bài học cho Tehran.

"Iran đã thừa nhận lực lượng vũ trang của họ bắn rơi chuyến bay số hiệu 752 của hãng Hàng không Ukraine (UIA). Chúng tôi vẫn tập trung vào sự minh bạch và công lý cho gia đình các nạn nhân. Đây là thảm kịch quốc gia và tất cả người dân Canada đang cùng thương tiếc", Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm nay cho biết trong một thông cáo.

Thủ tướng Trudeau khẳng định Canada sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác trên thế giới nhằm bảo đảm một cuộc điều tra toàn diện. "Chúng tôi mong đợi sự hợp tác đầy đủ từ nhà chức trách Iran", ông nói thêm.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky yêu cầu Iran tiến hành cuộc điều tra đầy đủ và cởi mở nhằm đưa những người chịu trách nhiệm ra trước công lý, kêu gọi Tehran hỗ trợ nhóm 45 chuyên gia điều tra của Kiev. "Chúng tôi mong chờ Iran trao trả thi thể nạn nhân, bồi thường và gửi lời xin lỗi chính thức qua các kênh ngoại giao. Hy vọng cuộc điều tra sẽ tiếp diễn mà không gặp trở ngại", Tổng thống Zelensky cho hay.

"Sự việc nên kết thúc nếu kết quả điều tra cho thấy quân đội Iran không cố tình bắn hạ máy bay. Hy vọng đây sẽ là bài học cho tất cả các bên", chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Nga Konstantin Kosachev hôm nay nói.

"Vụ tai nạn càng nhấn mạnh tầm quan trọng của giảm căng thẳng trong khu vực. Chúng ta có thể thấy rõ rằng xung đột chỉ càng dẫn tới thiệt hại và những thảm kịch. Các lãnh đạo cần theo đuổi giải pháp ngoại giao", Thủ tướng Anh Boris Johnson cho hay, thêm rằng chính phủ Anh sẽ làm mọi điều để hỗ trợ gia đình 4 công dân nước này thiệt mạng.

Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei

Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã được thông báo về kết quả điều tra sơ bộ, khẳng định Tehran cần công khai thông tin sau cuộc họp hội đồng an ninh quốc gia. Quân đội Iran cho hay các binh sĩ đã nhầm chiếc máy bay là một "mục tiêu thù địch" do hình dạng, độ cao cũng như việc phi cơ đột ngột chuyển hướng về phía một căn cứ quân sự.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gọi đây là "đại thảm kịch", hứa sẽ truy tố những người phải chịu trách nhiệm. Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng bày tỏ "vô cùng hối tiếc" và gửi lời xin lỗi tới người dân Iran, gia đình các nạn nhân và những quốc gia chịu ảnh hưởng.

Chuyến bay mang số hiệu PS752 của UIA rơi ở Iran ngày 8/1/2020, vài giờ sau khi Tehran tấn công tên lửa vào căn cứ có lực lượng Mỹ đồn trú ở Iraq để trả thù vụ sát hại tướng Qassem Soleimani. Toàn bộ 176 người trên phi cơ thiệt mạng, trong đó có công dân Iran, Canada, Ukraine, Thụy Điển, Afghanistan và Anh.